ΜΑΡΚΙΔΕΣ ΠΟΥΛΙΟΥ, ΟΙ ΣΙΑΤΙΣΤΙΝΟΙ ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ
ΤΟΥ Δ. Γ. Σιάσιου, Φιλολόγου
Την Τρίτη 31 Δεκεμβρίου του 1790, κυκλοφόρησε, στη Βιέννη, «η προ πολλού επιθυμηθείσα και υποσεχθείσα εις την απλήν διάλεκτον Εφημερίς…», όπως πληροφορούσε τους «φιλαναγνώστες» το πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο της. Γεννήτορές της οι Σιατιστινοί αδελφοί Μαρκίδες Πούλιου, ο Γεώργιος και ο Πούλιος ή Πούπλιος.
Είχε προηγηθεί μια μακρόχρονη διαδικασία που ξεκίνησε με τα ταξίδια των τολμηρών εμπόρων, των πραματευτάδων, από τις Μακεδονία, Ήπειρο και Θεσσαλία προς τη Βενετία πρώτα, από τα μέσα του 17ου κι ως τις πρώτες δεκαετίες του 18ου αι. και μετά προς τις χώρες της Βαλκανικής, Κεντρικής κι ολόκληρης της Ευρώπης.
Μεταξύ των τολμηρών εμπόρων διακρίνονται για τις ικανότητες και τον αριθμητικό όγκο οι Σιατιστινοί «πραματευτάδες». Στα βενετσιάνικα Αρχεία που δημοσιεύτηκαν, πλήθος είναι οι αναφορές σε εμπορικούς οίκους Σιατιστινών, ενώ σε απογραφή του 1766 για τους Έλληνες εμπόρους στη Βιέννη, από τους 82 απογραφέντες οι 12 είναι Σιατιστινοί. Από την απογραφή του 1769 στην κομητεία Pest, Pilis & Solt Ουγγαρίας, εξάγεται ότι στο Kecskemet υπήρχαν 91 Έλληνες έμποροι, Ορθόδοξοι και Οθωμανοί υπήκοοι κι απ’ αυτούς οι 20 κατάγονταν από τη Σιάτιστα.